COVİT-19 NEDENİYLE ACİL ALIMLAR İÇİN UYGULANACAK İHALE USULÜNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME

Çin Halk Cumhuriyetinde ortaya çıkan ve dünya geneline yayılan Korona Virüs (Covid-19) salgınına karşı ülkemiz tarafından etkin bir şekilde yürütülen mücadele kapsamında; ülkemizde yetkili otoriteler tarafından kamuoyu ile paylaşılan tedbirler yanında, kamu kurumları ve Belediyelerin salgınla mücadele sürecinde ihtiyaç duyacağı mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde ihale işlemlerinde dikkat edilecek hususlar;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunun “Temel İlkeler” başlıklı 6’ıncı maddesinde ”İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez.

Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez.

Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir. Diğer ihale usulleri Kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabilir.

Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz.

İlgili mevzuatı gereğince Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu gerekli olan işlerde ihaleye çıkılabilmesi için ÇED olumlu belgesinin alınmış olması zorunludur. Ancak, doğal afetlere bağlı olarak acilen ihale edilecek yapım işlerinde ÇED raporu aranmaz.” hükmü yer almaktadır.

Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütü tarafından da pandemi olarak ilan edilen Covit-19 virüsü ile mücadele kapsamında kamu idarelerin ihtiyaç duyacağı mal, hizmet ve yapım işlerinin hızlı bir şekilde temini için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 21’inci maddesinin “(b) Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.” kullanılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Bu maddenin (21/b)kullanılmasında aşağıda belirtilen hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.

1. 21/b bendi kapsamında yapılacak alımlar parasal sınırlara tabi değildir.
2. Bu madde kapsamında yapılacak ihalelerde şartname hazırlanması zorunludur.
3. 21/b maddesi bir ihale usulü olduğu için yaklaşık maliyet hazırlanması da zorunludur.
4. Bu madde kapsamında yapılacak ihalelerde ihale komisyonunun kurulması zorunludur.
5. Bu kapsamında yapılacak ihalelerde ilan yapılması zorunlu değildir.
6. İlan yapılmayan hallerde en az üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir.
7. Davet edilen isteklilerden her hangi birinin ihaleye katılması yeterlidir.
8. 21/b bendi kapsamında yapılan mal alımlarında, malın sözleşme yapma süresi içinde teslim edilmesi ve bunun idarece uygun bulunması halinde, sözleşme yapılması ve kesin teminat alınması zorunlu değildir.

E-İHALENİN KULLANILMASI

Açık ihale usulü ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre pazarlık usulünün kullanılacağı mal ve hizmet alımı ile yapım işi ihaleleri herhangi bir parasal sınır olmadan elektronik ihale (e-ihale) yöntemi ile yapılabildiğinden, yeni yapılacak ihalelerde (iptal edilen ihaleler dahil) elektronik ihalenin (e-ihale) kullanılması,

E-ihalelerde;

• İhalede istenen tüm bilgi ve belgeler, Yeterlik Bilgileri Tablosu aracılığıyla Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden otomatik olarak hazırlanabildiğinden, isteklilerin, teklif hazırlama ve sunma işlemlerini EKAP üzerinden yapabileceği,
• İhalenin ilk oturumuna ilişkin tüm tutanaklara EKAP üzerinden erişim sağlanabildiğinden, isteklilerin ilk oturuma katılmak için idareye gitmelerine gerek bulunmadığı,
• İhale komisyon üyeleri kişisel EKAP şifreleri ile gerekli işlemleri ve incelemeleri (yasaklılık teyit dahil)  çevrimiçi olarak gerçekleştirebildiğinden, komisyonların fiziksel olarak toplanmasına gerek bulunmadığı,
• Tereddüt yaşanan konularda EKAP Etkileşim Merkezinden (444 0 545) bilgi alınabileceği,

Hususlarının, konunun önemi nedeniyle gerekli özen ve hassasiyet gösterilerek idarelerce ve isteklilerce gerçekleştirilecek işlemlerde dikkate alınması gerekmektedir.

SYADER